Zintegrowane Inwestycje Terytorialne pomogą rozwijać się aglomeracji poznańskiej. Nowe obszary ZIT pozwolą na ponadgminne inwestycje

Samorządy skupione w Stowarzyszeniu Metropolia Poznań podpisały z marszałkiem województwa Markiem Woźniakiem porozumienie dotyczące Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Oznacza ono, że zyskują dostęp do 118,6 mln euro do wykorzystania na inwestycje w kolejnych latach. Będą one przeznaczone na takie działania, których skutki przekraczają granice jednej gminy.

Zintegrowane Inwestycje Terytorialne to oddzielna pula pieniędzy przeznaczona na inwestycje o ponadgminnym charakterze na określonym obszarze. Ten instrument, wykorzystywany w ramach WRPO 2014-2020 przyczynił się do realizacji wielu przedsięwzięć, które dziś służą mieszkańcom aglomeracji poznańskiej.

Węzły przesiadkowe przy dworcach kolejowych, ułatwiające dojazdy, rozbudowa Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Poznaniu i Centrum Kształcenia Praktycznego w Swarzędzu, węzeł komunikacyjny przy ul. Grunwaldzkiej w Poznaniu, przebudowa Ronda Rataje to tylko niektóre z inwestycji zrealizowanych w ramach ZIT.

Dzięki tym funduszom mieszkanki i mieszkańcy metropolii mogli korzystać też m.in. z badań profilaktycznych pozwalających na wczesne wykrycie nowotworów skóry czy raka piersi. Łączna ich wartość w ramach WRPO 2014-2020 wyniosła 196,6 mln euro.

- Doświadczenia ostatnich lat pokazują, że ZIT-y przysłużyły się utrwaleniu współpracy między poszczególnymi samorządami. Efektem są projekty, których realizacja wykraczała poza obszar pojedynczej gminy - stwierdził marszałek Marek Woźniak.

Podpisane w miniony wtorek porozumienie otwiera drogę do kolejnych tego rodzaju przedsięwzięć. Będą one dotyczyły obszaru działania 23 samorządów skupionych w Stowarzyszeniu Metropolia Poznań, a więc samego miasta, gmin powiatu poznańskiego, a także Śremu, Obornik i Szamotuł.

Pieniądze, które zostaną rozdysponowane w ramach ZIT z Funduszy Europejskich dla Wielkopolski 2021-2027 posłużą do sfinansowanie inwestycji między innymi w takich obszarach jak:

• rozwój e-usług i e- zasobów publicznych
• zwiększenie odporności na zmiany klimatu i klęski żywiołowe
• rozwój zrównoważonej mobliności miejskiej
• wsparcie pracowników i pracodawców
• edukacja
• usługi społeczne i zdrowotne
• integracja i aktywizacja społeczna.

Można się więc spodziewać budowy kolejnych węzłów przesiadkowych lub rozbudowy już istniejących inwestycji w nowoczesny, bezemisyjny lub niskoemisyjny tabor dla komunikacji publicznej. Planowana jest modernizacja systemu PEKA, powstanie m. in. Zintegrowanego Centrum Opieki i Teleopieki, działań poprawiających dostęp i jakość usług społecznych wpierających rodziny i rodzinną pieczę zastępczą.

Na pomoc mogą liczyć pracodawcy w zakresie poprawy ergonomii stanowisk pracy czy podnoszeniu kompetencji. Planowane są także inwestycje w edukację, a zwłaszcza kształcenie zawodowe i wiele innych.

Choć ZIT-y sprawdziły się już w poprzednich latach, w najbliższych ich funkcjonowanie nieco się zmieni. Skróci się droga dostępu do pieniędzy. Podobnie jak poprzednio ZIT-y mają udział w opracowaniu kryteriów wyboru projektów w poszczególnych konkursach.

W ramach ZIT odbędzie się także ich wstępna selekcja. Kolejne dwa etapy, które odbędą się w ramach Instytucji Zarządzającej (a więc Urzędu Marszałkowskiego w Poznaniu) to ocena merytoryczna i formalna projektów oraz ich wybór do dofinansowania. Tym samym zamiast sześciu kroków od projektu do otrzymania dotacji, każde przedsięwzięcie będzie miało do pokonania cztery, co w założeniu ma przyspieszyć konieczne procedury. Nie zmienia to jednak faktu, że wybór projektów będzie miał charakter konkursowy, a one same będą musiały sprostać wysokim wymaganiom.

- W nowym programie (zgodnie z wymogami systemowymi) nacisk położony zostanie na zintegrowany charakter projektów wdrażanych w formule ZIT - zwraca uwagę Grzegorz Potrzebowski, dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej UMWW w Poznaniu.

- A więc muszą to być projekty partnerskie i cechować je powinien wspólny efekt, oznaczający np. ponadgminne korzystanie ze stworzonej nowej infrastruktury lub w przypadku projektów adresowanych bezpośrednio do mieszkańców - objęcie wsparciem uczestników, z co najmniej dwóch samorządów obszaru funkcjonalnego - dodaje.

Ważną zmianą jest i to, że samorządy starające się o dofinansowanie projektów w ramach ZIT nie będą mogły występować o dofinansowanie takich samych działań z puli ogólnej Funduszy Europejskich dla Wielkopolski 2021- 2027.

- Chcemy w ten sposób uniknąć podwójnego dofinansowywania, a także uprzywilejowania ze względu na położenie na obszarze ZIT - podkreśla Grzegorz Potrzebowski.

W ramach WRPO 20214-2020 w Wielkopolsce funkcjonowały dwa obszary Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Był to obszar metropolitalny Poznania oraz Aglomeracja Kalisko- Ostrowska.

W ramach Funduszy Europejskich dla Wielkopolski 2021-2027 będą funkcjonowały także ZIT-y: pilski, koniński, gnieźnieński, leszczyński oraz kolsko-turecki.

Dostęp do wydzielonej puli pieniędzy może stać się dla tamtejszych samorządów dodatkowym impulsem do realizacji dużych inwestycji, o ponadgminnym zasięgu.

Porozumienia w tej sprawie zostaną podpisane wkrótce.

zaBIEGgaj o FUNdusze
Już 16 września, w sobotę po raz kolejny będzie można wystartować w biegu dookoła Jeziora Maltańskiego w Poznaniu i zasięgnąć wiedzy o funduszach europejskich i możliwościach ich wykorzystania, w tym puli programu Fundusze Europejskie dla Wielkopolski 2021-2027, porozmawiać z beneficjentami wcześniejszych programów operacyjnych, a także w konkursach wykazać się wiedzą na temat funduszy UE.

Spragnieni ruchu skorzystają z okazji, by poćwiczyć z trenerami. Biegi na dystansie 5400 m (jedno okrążenie jeziora) i 10 800 m wystartują o godzinie 11. Każdy kto ukończy bieg otrzyma medal, na zwycięzców czekają dodatkowe nagrody.